Dünyanın en değerli 100 markasının isimleri ne anlama geliyor ve nasıl oluşturuldular? İlk yazımızda en değerli ilk 50 markanın marka ismi incelemesine yer vereceğiz.
Marka ismi bulma işinin her geçen gün zorlaştığı günümüzde sözlükler en iyi marka isimlerini bulmak için tükendi.
Şirket ismi bulma sürecinde anlamlı kelimeleri marka ismi olarak tescil ettirmek neredeyse imkânsız bir hal aldı.
Güven veren şirket isimleri olarak çok sık kullanılan isim ve soy isimlerin modası geçti.
İsim nasıl bulunur diye soranlara; marka ismi günümüzde büyük oranda; seslerin, şekillerin ve anlamların yaratıcılık ile buluşmasıyla tasarlanıyor ve ancak bu şekilde yaratıcı isimler ortaya çıkabiliyor.
Onlarca yıldır faaliyet gösteren ve bugün dünyanın en büyük markaları haline gelmiş şirketlerin kullandığı marka isimlerinden halen çıkaracağımız büyük dersler var.
Bize göre hepsinin ortak noktaları var. Kolay telaffuz ediliyorlar, bu da marka isminin daha geniş kitleler tarafından kolay öğrenilmesine ve aktarılmasına imkân tanıyor. Evrensel sesler kullanıyorlar; farklı toplumlar benzer seslerle marka isimlerini okuyor ve yazılı olarak anlıyorlar. Marka varlığına hizmet edecek çağrışımlara ve anlamlara sahipler. Bu sayede diğer marka varlığı parçalarıyla uyumlular.
Aşağıda global bir değerleme şirketi tarafından hazırlanmış dünyanın en değerli markaları listesinde (2021) yer alan marka isimlerini inceledik.
Marka Adı | İsimlendirme Türü |
1) Apple | Başka bir kategoride anlamlı bir kelimenin taşıdığı anlamsal özellik kullanılmıştır. Global olarak bilinirlik sağlaması ve anlamlandırılması kolay bir kelime. Bu sayede kolay öğrenilen bir marka ismi olmuştur. |
2) Amazon | Bu marka isminde bir yer adının taşıdığı anlamsal avantaj kullanılmıştır. Amazon ormanlarından marka ismini alan şirket, bilinirliği ve sahip olduğu çağrışımlarla kolay öğreniliyor ve güçlü bir marka ismi özellikleri gösteriyor. |
3) Microsoft | Anlamlı iki kelimenin bir araya getirilmesi ile türetilmiş bir marka ismidir. Kategori çağrışımı çok kuvvetlidir. Bu sayede faaliyet gösterdiği alanda güven duygusunu kolay oluşturuyor. |
4) Google | Net bir anlamı yoktur. Sesler ve seslerin çağrışımı ile oluşturulmuş türetme bir marka ismidir. Seslerin rezonansının tekrar etmesi öğrenme ve söyleme kolaylığı sağlamaktadır. |
5) SAMSUNG | Sam ve sung kelimelerinden türetme bir marka ismidir. 3 yıldız anlamına gelir. Marka isminin iki hecede söylenmesi, kolaylık sağlar. Harflerin sesleri dayanıklılık çağrışımını destekler. |
6) Coca Cola | Kategoriye adını veren marka ismi, ürünün hammaddesinden ilham alınarak oluşturulmuştur. Kısa iki kelime oluşu ve kelimelerin ilk harflerinin benzer olması ismin söylenişini kolaylaştırıyor. Her ne kadar jenerikleşme riskiyle karşı karşıya kalsa da marka bunu pazarlama stratejisi ile aşmış durumda. |
7) TOYOTA | Bereketli pirinç tarlası anlamına gelen marka ismi. Bir transfer marka ismidir. İki kelimenin birleşimi olsa da marka ismini tek bir kelime gibi kolaylıkla algılayabiliyoruz. Günümüzde marka isimleri tasarlanırken çokça kullanılan bir yöntemdir. |
8) Mercedes Benz | Kişi ismi olarak hayata geçmiş bir marka ismidir. Global söyleniş avantajı marka ismine büyük avantaj sağlamıştır. Yumuşak harflerin içerisinde gizli sert harfler uzun bir marka isminin kolay okunması avantajını sağlamaktadır. |
9) McDonald’s | Kişi isminin marka ismi olarak kullanılmasına iyi örneklerden birisidir. Marka isminin sahip olduğu seslerin global olarak kolay okunabilmesi büyük bir avantaj sağlamaktadır. Marka ismi kurumsal kimlik oluşumuna büyük bir hizmet etmiş ve meşhur altın kemeri doğurmuştur. |
10) Walt Disney | Kişi isminin marka ismi olarak kullanıldığı başarılı örneklerdendir. Tek dezavantajı ismin uzun olması ve insanların bu nedenle Disney kelimesini marka ismi olarak kullanması söylenebilir. En nihayetinden insan beyni tembeldir ve en kestirme yolu seçer. |
11) Nike | Eskiden bu tür isimler sözlüklerden bulunabiliyordu. Zafer tanrıçası anlamına gelen Nike, transfer isimlere güzel bir örnektir. Nike marka ismi kısa oluşu ile hem kullanım alanlarında hem de söylenişte büyük bir avantaj sağlamaktadır. |
12) BMW | Bavyera bölgesinden ismini alan marka bir kısaltmaya giderek bugünkü kısa marka ismini almıştır. İlk harflerin kullanımı ile oluşturulan kısa marka ismi günümüzde çok tercih edilmeyen bir isimlendirme yöntemidir. Gerek tescil zorluğu gerekse de söyleme zorluğu bunun nedenidir. |
13) Louis Vuitton | Kurucusunun ismi, marka ismi olarak kullanılmıştır. Kategorinin bu yönde tercihte bulunması ve modanın iddialı duruşu bunun nedenidir. Bu tür isimler oluşturdukları stillerle bir süre sonra kişi bağlantılarından kopmayı başarır ve özgünleşirler, ama kısa sürede bunu başarmak pek mümkün değildir. Büyük medya ve iddialı pazarlama yatırımı gerektirir. |
14) TESLA | Kategorinin öncüsü bir bilim insanının isminin kullanılması markanın kategorik çağrışımını kuvvetlendirmiştir. İsmin sahip olduğu seslerin evrenselliği ve marka isminin kısalığı büyük avantaj sağlamaktadır. Yaratıcı marka isimlerine örnek gösterilebilir. Yaratıcılık sağlayan unsur kategorik çağrışımın ustalıkla sağlanmasıdır. Marka ismi bu sayede marka özvarlığına büyük hizmet eder. |
15) Facebook | İki kelimeli bir türetme isim olan Facebook marka ismi, kategori oluşturucusu bir marka için oldukça avantaj sağlamıştır. Ancak bir kategoriye sonradan giren markalar için bu tür isimler çok uygun değildir. Çünkü ayrıştırılması çok zordur. Bugün bir ilan sitesi açacak olsanız herhalde bunun adı sahibinden olmazdı. Çünkü kelime çok jeneriktir ve sizin kategoride ayrışmanız pek mümkün değildir. |
16) Cisco | San Francisco şehrinin son iki hecesinden ilham alınarak türetilen isim, anlamsız bir türetmedir. Kısa oluşu ve harflerin hem şekil hem de ses olarak uyumluluğu marka ismine büyük avantaj katmaktadır. |
17) INTEL | Integrated Electronics’in kısaltması olan marka ismi. Türetme marka isimlerine iyi bir örnektir. Kısa oluşu ve seslerin söylenişinin kolaylığı marka ismine büyük bir avantaj sağlamaktadır. Günümüzde bir marka ismi oluşturulurken çok sık kullanılan bir yöntemdir. |
18) IBM | ‘International Bussiness Machines’ kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuş kısaltma bir marka ismi türüdür. Bugün bu tür isimler söyleniş ve tescil zorluğundan dolayı çok tercih edilmemektedir.
|
19) Instagram | Instant ve telegram kelimelerinden türetilmiş bir marka ismidir. Kelimelerin kusursuzca birleşmesi ve ses özelliklerini kaybetmemesi marka isminin kolay okunmasını ve söylenmesini sağlamaktadır. Yaratıcı marka ismi türetmeleri için iyi bir örnektir. Bu yöntem sıklıkla günümüzde marka isimlendirme çalışmalarında kullanılmaktadır. |
20) SAP | Systems Analysis and Program Development’in kısaltmasıdır. O dönemlerde çokça kullanılan bir marka ismi oluşturma yöntemiydi. Bugün tescil zorluğundan dolayı bu tür marka isimlerine sahip olmak pek mümkün olmayabilir.
|
21) Adobe | Kurucusunun evinin arkasında yer alan bir koyun adı olan bu marka ismi, transfer marka isimlerine iyi bir örnektir. Marka isminin kısa oluşu ve seslerin uyumu marka adını güçlendirmektedir. |
22) Chanel | Markanın kurucusunun ismidir. Kurucu marka isimlerine iyi bir örnektir. Moda kategorisinin o dönem iddialı duruşu gereği bu yöntem birçok benzer markada yer almaktadır. Zamanla marka ismine yüklenen anlam bugün Chanel marka ismini bir kurucu ismi olmasının çok ötesine geçirmiştir. |
23) Hermes | Mitoloji sözlüğünden alınan bu isim, Zeus’un habercisinin adıdır. Anlamlı transfer marka isimlerine kısalığı ve söyleniş kolaylığı ile iyi bir örnektir. Ama maalesef günümüzde sözlüklerden bu tür isimler bulmak ve tescil ettirmek oldukça zordur. |
24) JP Morgan | 1800’lü yıllarda kurulan bu marka ismini kurucusundan almaktadır. O dönemin yaygın isimlendirme yöntemi kurucu soy isimlerini kullanmaktı. |
25) Honda | Japonca’da orijinal pirinç anlamına gelen bu isim iki kelimenin birleştirilmesi ile oluşturulmuştur. Uzak Doğu’da bu tür türetme marka isimleri sıkça tercih edilmektedir. Bugün de çoğu kez anlama bakmadan, seslerin ve şekillerin çağrışımı ile en geçerli marka ismi tasarlama yöntemlerinden birisidir. |
26) YouTube | Kendi yayının anlamına gelen iki kelimenin birleştirilmesi ile türetilmiştir. Anlamlı bir türetme marka ismidir. Kategorinin yaratıcısı olan bir marka için oldukça avantajlı bir tercih. |
27) IKEA | Dönemin geleneğine uyan IKEA, yine kurucularının isimlerinin baş harflerinden esinlenilerek türetilmiştir. IBM gibi marka isimlerinden ayrılan yanı tek bir anlamsız kelime görevi görmesidir. |
28) Pepsi | Marka özünden ilham alınarak oluşturulmuş anlamlı bir türetmedir. O dönemde bu içeceğin sindirimi kolaylaştırıcı özellikleri ön plandaydı. Ve marka ismini dyspepsia yani sindirim bozukluğu anlamına gelen bu kelimeden almıştır. Ne tesadüftür ki isim, çıkardığı ses itibariyle ürünü çağrıştırmaktadır. Bu sayede daha çekici ve güvenilir algılanabilmektedir. |
29) UPS | United Parcel Service (Birleşik Paket Hizmeti) kelimelerinin baş harflerinden marka ismi oluşturulmuştur. Kısalığı ve evrenselliği büyük avantaj yaratmaktadır. Günümüzde bu kadar kısa bir marka ismi için birçok seçeneğin tescil edilebilirlik konusunda şansı yoktur.
|
30) American Express | Anlamlı iki kelime ile oluşturulmuş bu marka ismi oldukça yaygın kullanımlı ve evrensel olarak tanınan kelimelerin bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur. İsmin uzunluğu ve Amerika kelimesi markaya güvenilirlik kazandırmıştır. |
31) General Electric | Anlamlı iki kelimenin bir araya gelmesi ile oluşturulmuştur. İçerisinde yer alan electric kelimesi kategorik çağrışım oluşturmakta ve güven vermektedir. |
32) Accenture | Anlamsız türetme marka isimlerine iyi bir örnektir. Seslerin ahengi markaya bir dinamizm katmaktadır. |
33) Gucci | O dönemin yaygın marka ismi kullanımı geleneğine uyan bir başka moda markası ismi örneği de Gucci’de karşımıza çıkmaktadır. Evrensel seslerin kısa bir şekilde yer aldığı marka ismi, kolay öğrenilen kısa marka isimlerine iyi bir örnektir. |
34) Allianz | Sert ve yumuşak seslerin bir arada bulunduğu bu marka isminde l ve z harflerinin ses uyumu, marka ismini kategoride kolayca fark edilir kılmaktadır. |
35) Hyundai | Korece modernlik anlamına gelen, marka değerlerini temsil eden anlamlı bir marka ismidir. Türkçe’de öğrenilmesi zor bir isimdir. H ve Y harflerinin yan yana gelmesi bu zorluğun temel nedenidir. |
36) Netflix | Net Flicks kelimelerinden türetilmiştir. İnternetten izlenilen günlük filimler anlamına gelmektedir. Kısa ve kolay okunan bir türetme marka ismi örneğidir. |
37) Budweiser | İki heceli bu marka ismi ürünün lezzetine gönderme yapmaktadır. Her ne kadar uzun bir isim olsa da söyleniş kolaylığı bu dezavantajı ortadan kaldırmaktadır. |
38) SalesForce | Anlamlı iki kelimenin bir araya gelmesi ile oluşturulmuştur. Marka isminin taşıdığı anlam, işin doğasındaki; güç, kuvvet, dinamizm gibi marka çağrışımları uyandırmaktadır. |
39) Visa | Kısa ve iki hecede ağızdan çıkan, öğrenilmesi oldukça kolay bir marka ismidir. |
40) Nescafe | Nestle ve cafe kelimelerinin bir araya getirilmesi ile oluşturulmuştur. Jenerikleşme riskini taşıyan ve bunu yaşamış bir markadır. Bu tür isimlerin maalesef jenerikleşme riski vardır ve bir takım pazarlama stratejileri ile bu riskler önlenebilmektedir. |
41) Sony | Latince ses anlamına gelen sonus kelimesinden türetilmiştir. Anlamlı marka ismi türetmelerine iyi bir örnektir. Kısa oluşu ve kategorik çağrışımı büyük avantaj sağlamaktadır. |
42) PayPal | Anlamlı kelimelerin bir araya getirilmesi ile türetilmiş, ses tekrarı yöntemi kullanılarak oluşturulmuş bir türetme marka ismidir. PayPal, Coca Cola gibi benzer marka ismi oluşturma yöntemine bir örnektir. |
43) H&M | Hennes & Mauritz isimlerinin kısaltmasıdır. Görüleceği gibi kısaltma öncesi iki kelimenin okunuşu zor ve haliyle akılda kalma ihtimali oldukça düşük. Ancak yapılan kısaltma ile bu problem ortadan kaldırılmış ve oldukça kısa bir marka ismi ortaya çıkmıştır.
|
44) Pampers | Bulgarcada bebek bezi anlamına gelen anlamlı bir marka ismidir. Görüleceği üzere seslerin oluşturduğu hissiyat anlamın ötesine geçmiştir ve güven vermektedir. |
45) Zara | Eski İngilizcede açan çiçek anlamındadır. Bir başka rivayete göre İspanya’nın Zaragoza şehrinden ismini almaktadır. Ama her iki durumda da marka isminin kısalığı ve seslerin ahengi marka ismini benzersiz kılmaktadır. |
46) Audi | Latince dinle anlamına gelmektedir. Tamamen tesadüf eseri Latince sözlükten alınmıştır. Kısalığı ve okunuş kolaylığı avantaj sağlamaktadır. |
47) VW | Düşük fiyat ve çok yönlü özellikleriyle halk arabası olarak konumlandırılan markanın ismi de halk arabası anlamına gelmektedir. |
48) AXA | Bu tür yaratıcı marka isimleri hem görsel bir çekiç görevi görmektedir, hem de kategoride kolayca ayrışmaktadır. Bu tür kısa marka isimlerini günümüzde birçok kategoride tescil ettirmek oldukça zordur. |
49) Adidas | Adolf (Adi) Dassler; kurucusunun isminden türetilen marka ismi seslerin tekrarı ile bir bütünlük oluşturmuştur. Bu tür türetme ve anlamsız duran marka isimleri kategoride kolayca ayrışabilmektedir.
|
50) MasterCard | İki kelimenin bir araya gelmesi ile oluşturulmuş ve birçok kategoride görüleceği gibi; kategoriyi oluşturan bir marka için oldukça iyi bir marka ismi örneğidir. |
Dünyanın en değerli ikinci 50 markasının marka ismi incelemesi bir sonraki yazımızda yer vereceğiz. Yukarıdaki örneklerde de görüleceği gibi marka isimlendirme yöntemleri, içinde bulunulan dönemin şartlarına göre değişiklik gösteriyor.
Eskiden kategoriyi tanımlayan veya bir isim ve soy isimden türetilen marka isimleri revaçta iken, günümüzde bu stratejileri marka isimlendirme çalışmalarında kullanmak pek mümkün görünmüyor. Belki bir başka yazımızda da güncel 100 markayı inceleyerek aradaki farkı gözler önüne seriyor oluruz.
Biz marka isimlendirme işinin bir uzmanlık gerektirdiğine inanıyoruz. Markanızın en değerli parçası olan isim için profesyonel marka isimlendirme hizmeti almanın avantajının markanıza ve işinize çok şey katacağını düşünüyoruz.